Fransa'da popüler Türk sebzeleri

Bir kaç sene öncesine kadar hemen hemen hiç satilamayan dolma biber ve salataliga ise son üç senedir talep gittikçe artmaktadir.Türk tipi salatalik ise genelde Hollanda ve Ürdün'den (uçakla) gelmektedir. Fransiz ve Hollanda tipi salataliklar ise en çok tüketilen salataliklardir. Avrupa Birligi ülkeleri içinde Ispanya 600 000 tonluk salatalik üretimi ile ilk sirayi alirken, Hollanda 500 000 tonluk üretimi ile ikinci sirayi ve Polonya 350 000 tonluk üretimi ile üçüncü sirayi almaktadir.Yunaistan 170 000 ton ve Fransa 150 000 salatalik üretmektedir. Paris Rungis Toptanci halinde en yogun satilan biberler ise yine Ispanya ve Fas orijinli ürünlerden olusmaktadir ama Türkiye biberlerine (Sivri- Charlie -Dolma - Macar- Kapya) de yavas yavas talep artmaktadir. Türk dolma biberi ve sivri biberi ise daha çok etnik nüfusa hitab eden ürünler olmasina ragmen bazi dönemlerde Fransiz müsteriler tarafindan da tüketilmektedir.Tükiye bu ürünleri çogunlukla Rusya, Ukrayna, Belarus, Litvanya, Macaristan,Yunanistan,Arnavutluk,Bulgaristan, Makedonya, Sirbistan Karadag ,Bosna Hersek gibi ülkelere ihrac etmesine ragmen Türk nüfusu çok olan Almanya ve Avusturya'ya da önemli miktarlar ihrac edebilmektedir.Hollandali ve Alman ithalatçi firmalar da bu ürünleri türk ihracatçilardan alip diger Avrupa ülkelerine ve Rus Cumhuriyeti ülkelerine pazarlamaktadir.

Paris Rungis Sebze halinde 2007 senesinde 12 450 ton salatalik satilmistir. Ithal salataliklar çogunlukla Hollanda, Fransa, Ispanya ve Ürdün kökenldir. Ithal edilen salatalik miktari bu dönemde 5 700 ton iken Fransiz salataligi 6 800 tona yakin iselem görmüstür .2008 yilinda islem gören 12 400 tona yakin salataligin da 6 400 tona yakin bir kismi ithal salataliklardan olusmustur. 2009 sezonunda Paris Sebze halinde satilan 12 200 ton salataligin 6 800 tonu ithal salatalik ve 5 350 tonu Frnasiz salatalik olmustur. 2010 yilinda Paris Rungis Sebze hali salatalik tüketimi ise 12 741 ton olmustur. Bu miktarin da 7 341 tonu ithal salataliklardan olusmustur.

Kuskonmaz da, aranilan normlara ve boylara uygun ürün temin edilebildigi takdirde önümüzdeki yillarda Türk üreticileri için Fransa'da rahatlikla pazarlanabilecek bir ihrac ürünü durumuna gelecektir. Fransa'nin bu üründe kendi üretimi olmasina ragmen Yunanistan, Macaristan ve Almanya gibi ülkelerden ithalat yapmaktadir . Fransiz kuskonmaz sezonu disinda ise bu ürün genellikle Peru, Arjantin, Meksika ve Brezilya gibi ülkelerden ithal edilmektedir.

2007 yilinda Paris Rungis Toptanci halinde tüketilen 3 200 ton kuskonmazin 2 000 tonu ithal kuskonmazlardan olusurken 1 200 ton Fransiz kuskonmazi islem görmüstür. 2008 yilinda ise Paris Sebze halinde islem gören toplam 3 300 ton kuskonmazin 2 100 tonu ithal ürünlerden ve 1 200 tonu Fransiz ürünlerden olusmustur.2009 sezonu Paris Rungis Sebze halinde 2 000 ton ithal kuskonmaz satilmistir ve ayni dönemde satilan Fransiz kuskomaz miktari ise 950 tondur. 2010 yilnda Paris Rungis Sebze halinde islem gören 2 942 ton kuskonmazin 1 002 tonu Fransiz ve 1 940 tonu ithal kuskonmazlardir.

Türkiye'de ise 2008 yilnda en çok ihracati yapilan sebze ürünleri sirasiyla sogan, salot, patates, hiyar, kornison ve biber olmustur. Bu ürünlerin ihracati 400 000 tonu bulmustur. 2009 yilinda ise Avrupa ve Fransa'da sogan bollugu yüzünden Sogan ve salot ihracati %40 azalmistir. Buna ragmen Türkiye 2009 yilinda yine en çok sogan ve salot, hiyar, kornison, patates ve biber ihrac etmistir.2009 yilinda da bu ürünlerin ihracati 400 000 tonu geçmistir.

T.C. Basbakanlik Türkiye Istatistik Enstitüsü veri tabani bilgilerine göre Türkiye'nin  2007-2008-2009 senelerinde  en çok ihrac ettigi sebzeler ise miktar oranlarina göre yapilan siralama itibariyla patates ( 547 000 ton ), sogan ve salotlar ( 530 000 ton ), biber ve dolmalik biber ( 236 000 ton ), hiyar ve salataliklar ( 234 000 ), havuç ve turplar ( 148 000 ton ), pirasa ( 25 000 ton ) ve patlican ( 21 000 ton ) dir. Bu rakkamlar 3 yillik toplam ihracat rakkamlaridir. Bu 3 yillik dönemde Tükiye sebze iharactinda ilk 10 sirayi alan ülkeler ise sirasina göre Rusya Federasyonu, Irak, Bulgaristan, Romanya, Ukrayna, Almanya, Suudi Arabistan, Moldova, Azerbeycan ve Bosna-Hersek olmustur. Bu ülkelerin bazilarina ise Polonya, Rusya, Ukrayna ve Macaristan da yüklü miktarlarda sebze ihracati gerçeklestirmektedir.

Daha önceki yillarda da yasanan ilaç kalintisi sorunlariyla karsilasan Türk üreticilerinin 2010 Haziran ayi basinda da Rusya domates ihracat rakkamlari düsmüs ve Ukrayna domates ihracat iliskileri Ukrayna hükümeti tarafindan durdurulmustur. Bu ihracat yasagi ayni zamanda biber ve diger bazi tarim ürünlerine de getirilmistir. Rusya domates ihracat sezonu ne kadar Türk ihracatcilari için önemli olsa de Ukrayna domates ihracat dönemerinde de oldugu gibi gerek domates gerek se biber ve diger meyve ve sebzelerin ihracatinda yasanan ilaç kalintisi ya da domates virüsü ve güvesi gibi bahaneler ile sevkiyatlar durdurulunca Türk üretici ya da ihracatçi firmalari zor durumda kalinca Hollanda, Fransa, Ingiltere ya da Almanya gibi ülkelerde ithalatçi yeni firmalar aramak durumunda kalmaktadirlar.