SOGAN-SARMISAK

Paris Rungis halinde 2006 yilinda 36 000 ton sogan satisi olmustur. Bu soganlarin 25 000 tonu Fransiz üretimi olup 10 000 tonu ithal soganlardan olusmaktadir. 2007 senseinde 22 000 ton sogan satisi islem görürken bu rakkamin 12 000 tonu yine Fransiz sogani 10 000 tonu ise ithal soganlardan olusmustur. En cok sürümü olan sogan ise ortalama 160 gram gelen sari ya da gümüs sogandir. Bu ürün genelde 10 kiloluk torbalarda pazarlanir ama Türk sogan fiatlari birçok diger Avrupa ülkesinin fiatlarina göre yüksek oldugu için çok nadir durumlarda Paris-Rungis pazarinda pazarlanabilmektedir.Özel posetlerde hazirlanan (4 adet = 500 gram) salam soganlar ya da özel olarak örülen salkim soganlar çok daha rahatlikla pazarlanabilen ve arti degeri daha yüksek olan ürünlerdir. 2007 yilinda Paris Rungis Toptanci halinde islem gören toplam 33 300 ton soganin 20 000 tonu Fransiz sogani ve 13 000 tonu ithal soganlardan olusmustur. 2008 yilinda islem gören 33 000 ton soganin 20 000 tonu Fransiz ve 13 000 tonu ithal soganlardan olusmustur (Ispanya, Hollanda, Arjantin, Türkiye, Yeni Zelanda...). Fransa pazarlarinda tüketilen soganlar çogunlukla yerel üretim soganlari ve Hollanda soganlarindan olusmaktdir.

Türkiye sogan üretimi ise 2007 yilinda 2 000 000 ton , 2008 yilinda 1 750 000 ton ve 2009 senesinda 2 000 000 ton olarak belirlenmistir. Sogan ihracatinda ise Türkiye 2007 yilinda 187 000 ton sogan ihrac ederken 2008 yilinda bilhassa Avrupa'da yasanan sogan rekoltesi eksikligi sayesinde 214 000 ton sogan ihrac etmistir. 2009 yilinda ise Avrupa normal sogan rekoltesi miktarlarini yakaladigi ( Hollanda ve Fransa ) için Türkiye'nin sogan ihracati 136 000 tona düsmüstür . Sogan ihracat rakkamlarina, arpacik sogani, salot ailesi soganlari ( banana shallot gibi ) da dahildir. Türkiye'den sogan, kirmizi sogan, gümüs sogan ithal eden ülkeler ise daha çok Rusya, Irak, Bulgaristan, romanya, Polonya, Ukrayna, Suudi Arabistan, Almanya, Moldova, Azerbeycan, Bosna-Hersek, Sirbistan, Yunanistan, Makedonya,Arnavutluk ve Kosova gibi ülkelerdir. Arpacik sogan ve salot -esalyon sogan (banana shallot) ihracati daha çok Hollanda, Italya, Ingiltere, Fransa, Avusturya, Belçika gibi ülkelere yapilabilmektedir. Türk üreticilerin Fransa, Ingiltere, Italya veya Hollanda sogan ihracati dalinda söz sahibi olabilmesi için bu ülkelerde tüketilen çesitler ve paketleme sistemleri ve de Avrupa ülkelerinin istedigi sertifikalara sahip olmalari gerekmektedir. Türk sogan üreticileri, bu sartlarda gerek Hollanda sogan ihracati gerek Ingiltere, Fransa veya Italya sogan ihracati dönemlerinde Avrupa pazarlarinda pay sahibi olabilirler.

2010 yili sonu itaibariyle Turkiye 1 900 000 ton kuru sogan üreterek Cin, Hindistan, Amerika, Misir ve Iran'dan sonra Dünya siralamasinda en çok sogan üreten altinci ülke durumuna gelmistir. 2010 yilinda Fransa ise 348 000 ton sogan üretip yine ayni yil içinde 100 000 ton sogan ithalati yapmistir. Fransa, Ingiltere, Almanya, Hollanda ve Ispanya'dan sonra Avrupa Birligi ülkeleri içinde en çok sogan ithal eden altinci ülkedir. 2010 yili sonu itibari ile Bütün Avrupa Birligi ülkelerinin gerçeklestirdigi sogan ithalati ise 1 450 000 ton olmustur. Fransa'nin en çok sogan ithal ettigi ülkeler ise Hollanda, Ispanya ve Italya olmustur.   Tûrkiye ise 2010 yildinda ürettigi 1 900 000 ton kuru soganin yaklasik 100 000 tonunu ihrac etmistir. 2011 yilnda ise, Türkiye, bir sezon öncesine göre sogan ihracatini yüzde 26 arttirarak 121 000 tona ulasmistir. ( Bu rakkamlarda kuru sogan ile beraber salot sogan ihracatlari da dahildir ). Avrupa sogan ticaretinde önemli bir yere sahip olan Hollanda ise 2010 yilinda 1 300 000 ton sogan üreterek Dünya siralamasinda 11. siraya yerlesmistir. Ispanya ise 1 100 000 ton kuru sogan üreterek Dünya siralamasinda 16. sirada kalmistir. 2011 yilda ise Fransa toplam 98 688 ton kuru sogan ithal etmistir.

2006 yilinda Paris Rungis Toptanci halinde toplam 4 800 ton sarmisak satisi gerçeklestirilmistir.Bu miktarin 2 600 tonu Fransiz üretimi sarmisaklardan 2 200 tonu ise ithal sarmisaklardan olusmustur. Ithal sarmisaklar genelde Cin, Arjantin, Italya, Misir gibi ülkelerden getirilmektedir. 2007 yilinda ise Paris Rungis Toptanci halinde islem gören Fransiz üretimi sarmisak 2 300 tona ulasirken yine ayni dönemde satilan ithal sarmisaklar da 2 300 tona ulasmistir. Bu ithal ürünler de genelde Cin, Vietnam, Arjantin, Amerika, Italya ve Misir gibi ülkelerden ithal edilmistir.Fransa ise yillik 25 000 tonluk sarmisak üretimi ile Avrupa ülkeleri arasinda en büyük sarmisak üreticisi ünvanini korumustur. 2008 yilinda Paris Rungis Sebze halinde islem gören 3 900 ton sarmisagin 2 100 tonu Fransiz ve 1 800 tonu ithal sarmisaklardan olusmustur ( Ispanya, Arjantin, Misir ). Türkiye sarmisak ihracati konusunda Avrupa Birligi ülkeleri sarmisak ihracatinda söz sahibi olmak için Fransa, Ingiltere, Italya, Hollanda gibi ülkelerde tercih edilen paketeleme çesitlerini gerçeklestirecek paketleme makinalarina sahip olmalidir. Bilhassa Fransa, Italya ve Ingiltere sarmisak ihracatinda Türk üreticilerin bu ülkelerde tercih edilen paketleme sistemlerini gerçeklestirmeleri gerekmektedir.

2010 yili sonu itaibariyle Turkiye 77 000 ton sarmisak üreterek Dünya siralamasinda 15. sirada kalmistir . 2010 yili sarmisak üretimi bir önceki yila oranla yüzde 25 oraninda bir düsüs göstermistir.  Fransa ise 2010 yilinda sadece 18 500 ton sarmisak üretmistir. Avrupa Birligi ülkeleri içinde ençok sarmisak üreten ülke ise 136 000 tonluk üretimiyle Ispanya'dir. Ispanya da bu üretim rakkamlari ile bir sene öncesine nazaran yüzde 14 daha az sarmisak üretmistir.   Fransa 2010 senesinda 24 000 ton sarmisak ithal ederken bu ithalat miktari 2011 senesinde 22 600 tona düsmüstür. Fransa'ya en çok sarmisak ihrac eden ülkeler de Arjantin ve Ispanya'dir. Fransa 2011 yilinda Ispanya'dan 8 800 ton, Arjantin'den ise 7 000 ton sarmisak ithal etmistir. Fransa'ya ençok sarmisak ihrac eden üçüncü ülke ise 2 650 ton ile Cin Halk Cumhuriyeti olmustur.